Chất điện giải đóng vai trò như những “người vận chuyển” quan trọng tham gia vào hầu hết các hoạt động sống của cơ thể. Từ việc co giãn cơ bắp, duy trì độ pH trong máu và huyết áp ổn định đến việc điều hòa nhịp tim, truyền dẫn tín hiệu thần kinh, chất điện giải đều không thể “vắng mặt”. Vì vậy, việc bổ sung đầy đủ lượng chất điện giải cần thiết cho cơ thể mỗi ngày là quyết tố quyết định cho một sức khỏe lành mạnh.
Các chất điện giải quan trọng nhất
Chất điện giải tham gia vào quá trình duy trì sự sống và hoạt động của cơ thể. Chúng tham gia điều hòa sự cân bằng chất lỏng cho tế bào và các mô. Một số chất điện giải quan trọng như natri, kali, canxi và magie đóng vai trò đặc biệt trong cơ thể khỏe mạnh.
Natri
Natri, với vai trò chính trong việc cân bằng dịch thể ngoài tế bào, tham gia vào quá trình sinh lý như thẩm thấu dịch, truyền dẫn thần kinh và điều hòa huyết áp. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người trường thành nên tiêu thụ ít hơn 2000mg natri/ngày để giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch và huyết áp.
Kali
Kali chủ yếu tập trung trong nội bào, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhịp tim ổn định, co giãn cơ và hoạt động của hệ thần kinh. Ngoài ra, kali còn tham gia vào quá trình cân bằng axit-bazo trong tế bào và điều hòa cân bằng nước. Để đảm bảo sức khỏe tối ưu, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người trưởng thành nên bổ sung khoảng 4.700mg kali/ngày.
Canxi
Canxi không chỉ là “nền tảng” vững chắc cho xương và răng mà còn tham gia vào quá trình co cơ, đông máu và hoạt động trực tiếp của nhiều enzyme. Các chuyên gia y tế khuyến cáo nhu cầu canxi hàng ngày cho người trưởng thành vào khoảng 1.000 mg canxi/ngày. Tuy nhiên, đối với các đối tượng đặc biệt như người cao tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú, đặc biệt là trẻ đang trong giai đoạn dậy, nhu cầu canxi lên đến 1.200 mg canxi/ngày.
Magie
Magie là một khoáng chất thiết yếu tham gia vào hơn 300 phản ứng sinh hóa trong cơ thể mỗi ngày. Magie giúp đảm bảo cơ bắp được co giãn và sự dẫn truyền tín hiệu thần kinh hiệu quả. Nhu cầu magie hàng ngày của một người trưởng thành thường dao động trong khoảng 350-400 mg, tuy nhiên có thể thay đổi tùy thuộc vào tuổi tác, giới tính, tình trạng sức khỏe và mức độ hoạt động của mỗi người.
Ngoài ra, các chất điện giải khác như clo, phosphate, bicarbonate cũng đóng góp vào việc duy trì cân bằng axit – bazo, điều hòa áp suất thẩm thấu và nhiều chức năng quan trọng khác của cơ thể. Việc cung cấp đủ các chất điện giải thông qua chế độ ăn uống cân bằng là rất cần thiết để đảm bảo sức khỏe tối ưu.
Triệu chứng thường thấy khi cơ thể mất cân bằng chất điện giải
Mất cân bằng chất điện giải là tình trạng phổ biến xảy ra khi cơ thể mất đi lượng chất điện giải lớn hơn lượng hấp thu. Các nguyên nhân dẫn đến mất một lượng lớn chất điện giải có thể do nhiều yếu tố như tập luyện thể dục thể thao cường độ cao, sử dụng thuốc lợi tiểu, thuốc viên dạ dày hoặc tiêu chảy, nôn mửa kéo dài. Nếu tình trạng này nếu kéo dài sẽ dẫn đến mất cân bằng điện giải trong cơ thể với những triệu chứng cụ thể.
Khi mất cân bằng, cơ thể sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào loại chất điện giải bị thiếu hụt. Ví dụ, khi thiếu canxi sẽ gây ra cảm giác ngứa râm ran ở bàn tay bàn chân, môi, lưỡi và thậm chí là co giật các chi, rối loạn nhịp tim. Hoặc khi cơ thể thiếu magie, bạn sẽ nhận thấy cơ thể mệt mỏi, lừ đừ, yếu cơ, dễ cáu gắt hơn bình thường một cách rõ rệt.
Các nguồn chất điện giải từ thực phẩm
Để đảm bảo cơ thể luôn đủ lượng chất điện giải cần thiết, các chuyên gia và bác sĩ dinh dưỡng khuyến cáo nên ưu tiên bổ sung từ chế độ ăn uống hàng ngày thay vì lạm dụng thực phẩm chức năng và loại thuốc.
Cách đơn giản nhất, chúng ta có thể dễ dàng điều chỉnh thực đơn chứa các chất điện quan trọng đối với cơ thể. Chẳng hạn như bổ sung natri bằng cách dùng muối ăn, dưa muối, bắp cải muối, bơ đậu phộng, dầu oliu. Thiếu kali thì tăng cường ăn các loại trái cây như chuối, bơ cam, các loại rau xanh đậm (rau muống, rau ngót, mồng tơi, cải xanh, hạt bí ngô), khoai tây, khoai lang. Canxi chủ yếu đến từ sữa và các sản phẩm từ sữa, thủy sản, trứng, súp lơ, bông cải xanh. Để tăng hàm lượng magie cần thiết, có thể bổ sung các loại rau có màu xanh đậm, các loại đậu, hạnh nhân, ngũ cốc nguyên hạt.
Một nguồn khác mà thường ngày chúng ta đều nạp vào cơ thể là nước. Các loại nước như nước điện giải, nước dừa cũng có khả năng tronng việc cân bằng chất điện giải. Hiện nay, loại nước ion kiềm tươi được bổ sung magie thông qua công nghệ điện phân là một lựa chọn tốt để bổ sung chất điện giải cho cơ thể.
Tìm hiểu thêm: Khoáng chất magie – Vị anh hùng vô danh
